«Το ποδόσφαιρο είναι το όπιο του λαού» λένε πολλοί στην ελληνική αριστερά παραφράζοντας τη γνωστή φράση του Μαρξ. Στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα, οι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές έχουν (ίσως και δικαίως) ταυτιστεί με τα λεφτά, τις μεγάλες καριέρες, την κοινωνική αδιαφορία και τον λεγόμενο «κλαρινογαμπρισμό». Μην παύοντας να αποτελούν ινδάλματα και παραδείγματα για μεγάλο μέρος της μάζας, οι εμφανίσεις και οι απόψεις τους θα μπορούσαν να αποτελέσουν έναυσμα διαφορετικότητας σε κοινωνικοπολιτικό φάσμα, όμως αυτό δεν συμβαίνει.
Αξίζει όμως μια ιδιαίτερη μνεία στους παίκτες και τον κόσμο του Πανιωνίου που τα τελευταία χρόνια αποτελούν με τις δράσεις του μια μικρή ακτίνα ελπίδας μακριά από τη δεδομένη και παρωχημένη αντίληψη του «no politica» λόγου που επικρατεί στα ελληνικά γήπεδα.
*******************************************************************************************************
O Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης ιδρύθηκε το 1890 στη Μικρά Ασία. Η ιστορία της παλαιότερης ελληνικής ομάδας είναι ευρέως γνωστή και παρά το γεγονός ότι δεν συγκαταλέγεται στα ποδοσφαιρικά «μεγαθήρια» είναι αυτή που έχει τροφοδοτήσει τόσο τις μεγάλες ομάδες όσο και την Εθνική με αμέτρητους ταλαντούχους αθλητές που προέρχονται από τις ακαδημίες της ομάδας.
Λόγω της ιστορίας αυτής καθώς και των καταβολών άλλωστε, οι οπαδοί του δεν έγιναν Πανιώνιοι για τους τίτλους, αλλά για όλη την αύρα και την ατμόσφαιρα που προσφέρει μια ομάδα, η οποία έχει το σημάδι της προσφυγιάς στο DNA της.
Στο φινάλε του περσινού πρωταθλήματος και πιο συγκεκριμένα στον αγώνα εναντίον του Ατρομήτου, η ΠΑΕ έδειξε το κοινωνικό της πρόσωπο, απευθύνοντας μαζικό κάλεσμα στον κόσμο που παρευρέθηκε στο γήπεδο να έχει μαζί του από ένα παιχνίδι για τα μικρά παιδιά από Κέντρο Φιλοξενίας Προσφύγων τα οποία συνόδευσαν τους ποδοσφαιριστές στο γήπεδο. Στην αντίστοιχη θύρα των φανατικών οπαδών της ομάδας, υπήρξε ένα συμβολικό πανό το οποίο καλούσε τον κόσμο της ελληνικής κοινωνίας να αγκαλιάσει τους πρόσφυγες και το όλο εγχείρημα βοήθειάς προς αυτούς.
Λίγους μήνες πριν, ο τέως τερματοφύλακας της ομάδας Νίκος Παπαδόπουλος, ένα παιδί ενάντια σε κάθε μορφή ρατσισμού, πολιτικοποιημένο και με πολύ διευρυμένη σκέψη σε όλους τομείς, ζήτησε μετά το τέλος του αγώνα με τον Παναθηναικό το πανί πού έγραφε “Refugees Welcome” από την κερκίδα των Πανθήρων ώστε να φωτογραφηθεί με αυτό. Ήταν άλλωστε αυτός που πρωτοστάτησε στο εγχείρημα συλλογής τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης της ομάδας για τους πρόσφυγες της Μυτιλήνης.
“S.O.S. Χαλκιδική”
Τα κασκόλ και το πανό αλληλεγγύης προς τους εργαζόμενους στα μεταλλεία της Χαλκιδικής έχουν κάνει ουκ ολίγες φορές ταξίδια στους αγώνες του Πανιωνίου στο πρωτάθλημα, είτε μιλάμε για τους οπαδούς είτε για τους παίκτες της ομάδας. Το συγκεκριμένο θέμα δεν είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις προβολής μέχρι και την περσινή μεγάλη νίκη του Πανιωνίου με 0-1 επί του Ολυμπιακού στο Στάδιο Καραισκάκη όπου οι παίκτες της ομάδας γύρισαν μαζί με αυτά γνωρίζοντας την αποθέωση στο πούλμαν της επιστροφής.
«Δεν γίνεται να είσαι αμέτοχος στην κοινωνία, σε όλα τα ζητήματα. Επειδή οι ποδοσφαιριστές όλα αυτά τα χρόνια είναι προνομιούχοι, δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι και αμέτοχοι σε ό,τι γίνεται γύρω τους. Θέλω να πιστεύω ότι τουλάχιστον δεν είναι έτσι όλοι. Και αυτοί σκέφτονται, έχουν προβλήματα και δεν χρειάζεται να τους χτυπήσει το πρόβλημα την πόρτα για να το καταλάβουν. Το ποδόσφαιρο σου δίνει το βήμα για να μπορέσεις να μιλήσεις» λέει ο Γιώργος Μπαντής, τερματοφύλακας της ομάδας.
Το συνδικαλιστικό κομμάτι
Ένα ζήτημα το οποίο δεν αποτελεί συχνά κομμάτι συζητήσεων μέσα στον αθλητισμό και περνάει σε δεύτερη και τρίτη μοίρα, είναι εκείνο των εργασιακών δικαιωμάτων των ποδοσφαιριστών. Όπως γνωρίζουμε οι περισσότεροι, οι εποχές που όλοι οι επαγγελματίες αθλητές αμοίβονταν πλουσιοπάροχα ακόμα και σε μικρότερες κατηγορίες, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Το μεγαλύτερο ποσοστό ποδοσφαιριστών στις μικρότερες κατηγορίες –σε κάποιες περιπτώσεις και στην πρώτη κατηγορία εφόσον δεν μιλάμε για Ολυμπιακό, ΑΕΚ, Παναθηναικό και ΠΑΟΚ- πολλές φορές αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα ακόμα και ως προς την κάλυψη βασικών αναγκών τους καθώς μένουν απλήρωτοι επι μήνες με τις πολλά υποσχόμενες διοικήσεις να τους οφείλουν πολλούς μισθούς.
Ο ανασταλτικός μέσος του Πανιωνίου, Παναγιώτης Κόρμπος είναι(ως πρόεδρος του ΠΣΑΠ) ο άνθρωπος που ασχολείται αμισθί και ανιδιοτελώς με το συγκεκριμένο ζήτημα και τρέχει το συνδικαλιστικό κομμάτι. Όπως ο ίδιος αναφέρει, «Όσοι αναρωτιούνται τι ανάγκη έχουν οι ποδοσφαιριστές από αυτού του είδους την εκπροσώπηση, πρέπει να κοιτάξουν λίγο πίσω από τη λάμψη των προβολέων των μεγάλων ομάδων.»
Mουσική και ψυχαγωγία
Όσοι θυμούνται τους περσινούς πανηγυρισμούς των «κυανέρυθρων» μετά το παιχνίδι με την ΑΕΚ όπου έφεραν για δεύτερη συνεχή χρονιά την ομάδα του Πανιωνίου στην 5η θέση και την Ευρωπαική έξοδο, θα θυμούνται κάποιους ποδοσφαιριστές με μπλουζάκια «Social Waste». Το συγκεκριμένο συγκρότημα έχει ξεχωρίσει από την πρώτη στιγμή για τον κοινωνικοπολιτικό του στίχο, και παίκτες της ομάδας όπως οι Τασουλής, Μασούρας, Σιώπης κ.α. έχουν βρεθεί πολλές φορές σε συναυλίες αλληλέγγυου χαρακτήρα με θέμα την ηθική η οικονομική ενίσχυση ανθρώπων που βίωσαν ρατσισμό, καταστολή, ή έπεσαν «θύματα» της ελληνικής δικαιοσύνης (βλ. Ηριάννα). Ποιος είπε ότι οι ποδοσφαιριστές ακούν μόνο λαϊκά;
Αντιφασισμός και εναλλακτικές δράσεις
Το ενεργότερο και πιο ζωτικό κομμάτι της οικογένειας του Πανιωνίου είναι αναμφίβολα οι «Πάνθηρες». Οι φανατικοί οπαδοί της ομάδας είναι εκείνοι που πίσω από τις κάμερες και τα φώτα της δημοσιότητας παραπέμπουν και προτρέπουν τους αθλητές της ομάδας να αποτελούν το φωτεινό αντιπαράδειγμα στον ελληνικό αθλητισμό που ζώνεται από την σημερινή κοινωνική σήψη.
Στον τελευταίο ευρωπαικό αγώνα του Πανιωνίου φέτος απέναντι στην Ισραηλινή Μακάμπι Τελ Αβιβ, υπήρχαν Παλαιστινιακές σημαίες σε διακριτά σημεία του γηπέδου της Νέας Σμύρνης παρότι η UEFA είχε προειδοποιήσει τον κόσμο της ομάδας σχετικά με ενδεχόμενο αποκλεισμό του συλλόγου από τις ευρωπαικές διοργανώσεις. Επίσης, το πανί «Λευτεριά στην Ηριάννα» ταξίδεψε με τους οπαδούς μέχρι τη Γκόριτσα της Σλοβενίας για τον πρώτο προκριματικό γύρο του Europa League.
Οι ίδιοι, πέρα από την έμπρακτη στήριξη στην ομάδα τους, προάγουν έντονα σε κάθε αγώνα το αντιφασιστικό στοιχείο με πανιά και συνθήματα, οργανώνουν ινκόγκνιτο δράσεις και δίκτυα αλληλεγγύης, έχουν ανοίξει τη δική τους «τράπεζα αίματος» βοηθώντας εθελοντικά δυο φορές το χρόνο όσους το έχουν ανάγκη και δεν φοβούνται να εκφραστούν ανοιχτά μέσω της φωνής τους κάθε φορά που κάποιο μείζον κοινωνικοπολιτικό θέμα πλήττει την ελληνική κοινωνία, παρά το γεγονός πως η ομάδα τους τιμωρείται από την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία κάθε φορά που εκείνοι με τα πανό και τη φωνή τους ανοίγουν τους «ασκούς του Αιόλου».
Σίγουρα η ευρύτερη εμπορευματοποίηση του αθλήματος, το άνοιγμα στις αγορές και η σύγχρονη ελαφρολαική κουλτούρα που συνάδουν με το ποδόσφαιρο δεν πρόκειται να σταματήσει η να αλλάξει εύκολα. «Όλα γίναν μπίζνα και χρήμα» όπως λένε και οι Locomondo στο τραγούδι «Goal!». Όσο όμως υπάρχουν διαφορετικές φωνές, όσο θα βρίσκονται οι αντίστοιχοι Μπράιτνερ, Σόκρατες, Σαν Πάουλι και «Πάνθηρες» του κόσμου τούτου, τότε πάντοτε θα υπάρχει μια ακτίνα ελπίδας…και ας είναι κρότου λάμψης.