Καθώς οι χώρες σε όλο τον κόσμο τρέχουν να αντιμετωπίσουν την εξάπλωση του κορονοϊού, η Ισλανδία πράττει λίγο διαφορετικά από τις υπόλοιπες – και αυτή η αντιμετώπιση θα μπορούσε να έχει πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στην κατανόησή μας για τον κορονοϊό. Το μικρό νησιωτικό έθνος των 364.000 κατοίκων πραγματοποιεί μεγάλης κλίμακας ελέγχους στον γενικό πληθυσμό του, καθιστώντας την Ισλανδία ως την τελευταία χώρα που θέτει επιθετικούς ελέγχους στην καρδιά της μάχης κατά της πανδημίας.
Αλλά – κρίσιμα – οι έλεγχοι περιλαμβάνουν επίσης άτομα που δεν παρουσιάζουν συμπτώματα της νόσου.
Η κυβέρνηση της Ισλανδίας δήλωσε ότι μέχρι τώρα έχει ελέγξει το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών της από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο.
Ο αριθμός των ατόμων που ελέγχθησαν από τις Αρχές Υγείας και την εταιρεία βιοτεχνολογίας deCode Genetics – 3.787 – μεταφράζεται γύρω στα 10.405 ανά εκατομμύριο, που συγκρίνεται περίπου με 5.203 στη Νότια Κορέα, 2.478 στην Ιταλία και 764 στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Ο πληθυσμός της Ισλανδίας το θέτει στη μοναδική θέση να έχει πολύ υψηλές δυνατότητες ελέγχου με τη βοήθεια της ισλανδικής εταιρείας ιατρικής έρευνας deCode Genetics, οι οποίοι προσφέρουν να πραγματοποιήσουν ελέγχους μεγάλης κλίμακας», είπε ο Thorolfur Guðnason, επικεφαλής επιδημιολογίας της Ισλανδίας στο BuzzFeed News. "Αυτή η προσπάθεια στοχεύει να ρίξει φως στην πραγματική επέλαση του ιού στην κοινότητα, καθώς οι περισσότερες χώρες αυτή τη στιγμή πραγματοποιούν ελέγχους σε ασυμπτωτικά άτομα". Εκ των 3.787 ατόμων που ελέγχθησαν στη χώρα, ένα σύνολο 218 θετικών κρουσμάτων έχουν αναγνωριστεί μέχρι στιγμής (18/3/2020). «Τουλάχιστον οι μισές περιπτώσεις των νοσούντων προσβλήθηκαν από τον ιό από ταξίδια στο εξωτερικό, κυρίως σε περιοχές υψηλού κινδύνου στις Ευρωπαϊκές Άλπεις (τουλάχιστον 90)», ανακοίνωσε η κυβέρνηση τη Δευτέρα (16 Μαρτίου). Αυτοί οι αριθμοί συμπεριλαμβάνουν τα πρώτα αποτελέσματα των εθελοντικών τεστ σε ασυμπτωτικά άτομα, που ξεκίνησε την προηγούμενη Παρασκευή (13/3/2020). Η πρώτη δόση των 1800 τεστ έδωσαν 19 θετικές πειρπτώσεις, ή ουσιαστικά των 1% του δείγματος. «Τα πρώτα αποτελέσματα από την deCode Genetics δείχνουν ότι ένα χαμηλό ποσοστό του γενικού πληθυσμού κόλλησε τον ιό και ότι σχεδόν οι μισοί από αυτούς που βρέθηκαν θετικοί είναι ασυμπτωματικοί», είπε ο Guðnason. «Το υπόλοιπο μισό δείχνει μετριοπαθή συμπτώματα παρόμοια με της γρίπης». «Αυτά τα δεδομένα μπορούν επίσης να αποτελέσουν μία πολύτιμη πηγή για ερευνητικές μελέτες στο μέλλον», πρόσθεσε.
Οι μαζικοί έλεγχοι, στο βαθμό που τους εφήρμοσε η Ισλανδία, είναι απίθανο να είναι εφικτοί σε μεγαλύτερες χώρες. Ωστόσο, έχει φανεί κρίσιμο σε μερικές από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο από την εξάπλωση του κορονοϊού μέχρι στιγμής. Οι έλεγχοι έχουν δώσει στοιχεία που αποκαλύπτουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό αυτών που προσβάλλονται από τον ιό δείχνουν καθόλου έως ελαφριά συμπτώματα – και επιβεβαιώνουν πολλαπλά κομμάτια της έρευνας που δείχνουν ότι τα ασυμπτωματικά άτομα ενισχύουν την διάδοση της ασθένειας σε υψηλό βαθμό.
Στην μικρή βόρεια ιταλική πόλη του Vo, μία από τις κοινότητες όπου χτύπησε πρώτα η έξαρση, ολόκληρος ο πληθυσμός των 3300 κατοίκων ελέγχθηκε – 3% των κατοίκων βρέθηκαν θετικοί, εκ των οποίων η πλειοψηφία δεν είχε συμπτώματα, αναφέρουν οι ερευνητές. Ο πληθυσμός επανεξετάστηκε έπειτα από δύο εβδομάδες εγκλεισμού και απομόνωσης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μετάδοση μειώθηκε κατά 90% και όλοι/-ες αυτοί/-ές που βρέθηκαν θετικοί/-ές ήταν χωρίς συμπτώματα και θα παρέμεναν σε καραντίνα.
Ο Luca Zaia, ο κυβερνήτης της περιοχής Veneto δήλωσε στα ιταλικά μέσα: "Ελέγξαμε τους πάντες, ακόμα κι αν οι "ειδικοί" μας έλεγαν ότι ήταν λάθος: 3000 τεστ. Βρήκαμε 66 θετικά, που απομονώθηκαν για 14 μέρες, και έπειτα 6 από αυτούς ήταν ακόμα θετικοί. Και έτσι το σταματήσαμε". Ο Zaia θέλει τώρα να επεκτείνει τα μαζικά τεστ, τα οποία προέκυψαν ως επιτακτικό μέτρο στο Vο, σε όλη την περιοχή. Ο κυβερνήτης του Veneto δήλωσε στην εφημερίδα Corriere della Sera ότι η περιοχή έχει την δυνατότητα να συλλέξει 20- 25.000 δείγματα τη μέρα.
Τα αρχικά δεδομένα από την Ισλανδία και τo Veneto δείχνουν να ευθυγραμμίζονται με τις επίσημες μελέτες που πραγματοποιούνται για την μοντελοποίηση της εξάπλωσης του κορονοϊού. Μία μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science έδειξε ότι για κάθε επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού υπάρχουν πιθανόν άλλοι 5 με 10 άνθρωποι με μη ανιχνεύσιμη μόλυνση στην κοινότητα. Οι επιστήμονες, που βασίζουν τα μοντέλα τους με δεδομένα από την Κίνα, αναφέρουν ότι αυτές οι συχνά ήπιες περιπτώσεις βρίσκονται πίσω από σχεδόν 80% των νέων περιπτώσεων. Μία άλλη επιστημονική αναφορά που δημοσιεύτηκε από την Imperial College COVID-19 Response Team – μία ομάδα ειδικών που συμβουλεύουν την Βρετανική και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στο πώς η ασθένεια μπορεί να διαδοθεί – έχει παρόμοια συμπεράσματα. Σύμφωνα με αυτήν: «Οι αναλύσεις των δεδμοένων από την Κίνα καθώς και δεδομένα από αυτούς που επιστρέφουν με πτήσεις επαναπατρισμού δείχνουν ότι το 40-50% των επιμολύνσεων δεν ανιχνεύθηκαν ως κρούσματα. Αυτό συμπεριλαμβάνει ασυμπτωματικές επιμολύνσεις, ελαφριά ασθένεια καθώς κι ένα βαθμό υπό-εξακρίβωσης». Το μοντέλο επίσης υποθέτει ότι η μολυσματικότητα λαμβάνει χώρα πιο γρήγορα σε συμπτωματικά άτομα και είναι πιο μεταδοτικά από τους ασυμπτωματικούς φορείς. Η πεπερασμένη δυνατότητα ελέγχου που είναι εφικτή για τις κυβερνήσεις προσανατολίζεται κυρίως σε ελέγχους των συμπτωμάτων και στην ιχνηλάτηση των επαφών τους, ενώ λαμβάνονται κι άλλα μέτρα για να καθυστερήσουν την εξάπλωση του ιού και να μην επιβαρύνουν τις υπηρεσίες υγείας, καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό τον πληθυσμό. Αλλά ο όγκος των ελέγχων έχει καταστεί κομβικής σημασίας καθώς ο ιός εξαπλώνεται στις χώρες ανά τον κόσμο και τα καινούρια κρούσματα αυξάνονται εκθετικά κατά μήκος της Δυτικής Ευρώπης.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει παροτρύνει τις χώρες για περισσότερους ελέγχους. «Δεν μπορείς να σβήσεις τη φωτιά με κλειστά τα μάτια, και δεν μπορούμε να σταματήσουμε αυτήν την πανδημία αν δεν ξέρουμε ποιος είναι φορέας», δήλωσε ο γενικός ιατρός Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus την περασμένη εβδομάδα. «Έχουμε ένα απλό μήνυμα για τις χώρες: Τεστ, τεστ, τεστ. Τεστ για κάθε υποθετική περίπτωση». Και οι κυβερνήσεις που παλεύουν ενάντια στον κορονοϊό δηλώνουν πως τα μαζικά τεστ έχουν οδηγήσει σε σημαντικά αποτελέσματα – και έχουν σώσει ζωές.
H νότια Κορέα, μια από τις πρώτες χώρες που επλήγησαν άσχημα μετά την Κίνα, έθεσε γρήγορα σε εφαρμογή το πιο «επιθετικό καθεστώς ελέγχου» στον κόσμο μετά από μερικές δεκάδες κρούσματα στις αρχές του Φεβρουαρίου, τα οποία εκθετικά εκτοξεύτηκαν σε σχεδόν 5.000 στο τέλος του μήνα. Η χώρα αυτή τη στιγμή έχει τη δυνατότητα να εξετάζει περίπου 20.000 ανθρώπους τη μέρα. Μια διάγνωση χρειάζεται περίπου 5 με 6 ώρες και οι ασθενείς συνήθως μαθαίνουν τα αποτελέσματα εντός μιας ημέρας. Διακόσιες εξήντα οκτώ χιλιάδες Κορεάτες/-ισσες έχουν ελεγχθεί για τον ιό – περίπου 1 ανά 200 πολίτες, σύμφωνα με την Νοτιοκορεάτισσα υπουργό εξωτερικών Kang Kyung-Wha. Έχοντας ξεπεράσει τα 8.000 κρούσματα ο αριθμός των νέων κρουσμάτων είναι πλέον μικρότερος από τον αριθμό αυτών που έχουν αναρρώσει πλήρως. Η Νοτιοκορεάτισσα υπουργός εξωτερικών ανέφερε στο BBC ότι ο έλεγχος είναι το κλειδί. «Ο έλεγχος είναι ζωτικής σημασίας διότι οδηγεί στον πρόωρο εντοπισμό των κρουσμάτων, αφενός συρρικνώνοντας την περαιτέρω διασπορά του ιού και αφετέρου αντιμετωπίζοντας εκείνους/-ες που βρίσκονται θετικοί/-ές στον ιό». Συμπληρώνοντας ανέφερε: «αυτό είναι το κλειδί πίσω από το πολύ χαμηλό ποσοστό θνησιμότητας».
Τα δεδομένα από τη Νότιο Κορέα έρχονται σε έντονη αντίθεση με εκείνα χωρών όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, στο οποίο αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κοινωνικός έλεγχος σε ανθρώπους που φέρουν τα συμπτώματα και βρίσκονται σε «οικειοθελή απομόνωση». Η κυβέρνηση δέχεται έντονες πιέσεις για να λάβει περαιτέρω μέτρα. Αν και η Βρετανία έχει προχωρήσει σε περισσότερους ελέγχους σε σχέση με άλλες χώρες στον κόσμο, ακόμη βρίσκεται πολύ πίσω συγκριτικά με τη Νότια Κορέα και την Ιταλία, στην οποία είχαν γίνει 148.657 έλεγχοι έως τις 17 Μαρτίου. Στις 16 Μαρτίου ο αριθμός των ελέγχων ήταν λίγο κάτω από 138.000 και πέντε μέρες πριν ήταν 86.000. Έως τις 9 το πρωί της Τρίτης (17 Μαρτίου), 50.442 έλεγχοι είχαν ολοκληρωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, από τους οποίυος 1.950 ήταν θετικοί και 48.492 αρνητικοί. Ο γραμματέας του τμήματος υγείας Matt Hancock τουίταρε πως 7.500 έλεγχοι είχαν ολοκληρωθεί τις προηγούμενες 24 ώρες. Ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο είχε υπολογιστεί (μέχρι τη Δευτέρα 16 Μαρτίου) ανάμεσα στα 35.000 με 50.000, με τον αριθμό να αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία τις επόμενες βδομάδες. Αυτή τη βδομάδα η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου άλλαξε στρατηγική ώστε να «καταστείλει» το ξέσπασμα και να κλιμακώσει τους ελέγχους, πράγμα το οποίο θα μπορούσε να φανεί απαιτητικό. Υπάρχει αυξανόμενη κριτική στην προσέγγιση των ελέγχων καθώς ο αριθμός των κρουσμάτων εκτοξεύεται, άνθρωποι με μέτρια συμπτώματα συμβουλεύονται να παραμείνουν σπίτι χωρίς να ελεγχθούν, πράγμα το οποίο σημαίνει πως πολλοί/-ές πάσχοντες/-ουσες δεν θα μάθουν ποτέ αν είναι φορείς του ιού. Αυτή τη στιγμή, o έλεγχος είναι περιορισμένος αποκλειστικά στους ασθενείς που βρίσκονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας, και σε εκείνους που βρίσκονται με πνευμονία και άλλα αναπνευστικά προβλήματα εντός των νοσοκομείων. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει περιορισμένη δυνατότητα ελέγχου, σύμφωνα με τους κυβερνητικούς επιστήμονες, η οποία πρέπει να κατευθυνθεί προς τους ασθενείς που βρίσκονται σε σοβαρή κατάσταση και οι γιατροί είναι υποχρεωμένες/-οι να λάβουν αποφάσεις σύμφωνα με τις κλινικές ανάγκες. Την Τρίτη (17 Μαρτίου), ο κυβερνητικός επιστημονικός σύμβουλος Patrick Vallance απευθυνόμενος στην επιτροπή υγείας της Βουλής ανέφερε πως πιέζει για την αύξηση των ελέγχων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ανέφερε πως η κυβέρνηση είναι αναγκαίο να συνεργαστεί στενά με τον ιδιωτικό τομέα, προσθέτοντας πως «έτσι θα μπορέσουμε να διεκπεραιώσουμε το έργο μας ταχύτερα προς όφελος της κοινωνίας». Υπάρχει βαθιά ανησυχία ανάμεσα στους/στις εργαζόμενους/-ες του εθνικού συστήματος υγείας (NHS) πως δεν τους παρέχονται οι αναγκαίοι έλεγχοι, φοβούμενες/-οι πως διασπείρουν άθελά τους τον ιό σε ευάλωτους/-ες ασθενείς.
Γιατροί και νοσοκόμες/οι, καθώς και συλλήβδην το υγειονομικό προσωπικό πρώτης γραμμής, στην Κίνα και την Ιταλία, βρίσκονται ανάμεσα στους νεκρούς από τον ιό.
*Συντάκτης του ευρωπαϊκού Buzzfeed News
**Ρεπόρτερ Buzzfeed News
Πηγή:Βuzzfeed